Laboratoryjne badania gruntów

Laboratoryjne badania gruntów dają wiedzę o stanie fizycznym gleby, która ma kluczowe znaczenie dla decyzji dotyczących projektów budowlanych i infrastrukturalnych. Tego typu analizy przeprowadza się między innymi w celu wyboru odpowiedniej metody fundamentowania czy też określenia warunków gruntowych na potrzeby budowy mostów, wiaduktów i autostrad.

laboratorium geotechnicznym BGiS świadczymy usługi obejmujące wykonywanie analiz gruntu z wykorzystaniem najnowocześniejszego sprzętu i oprogramowania. Kładziemy szczególny nacisk na szybkie, wydajne, ale i ostrożne obchodzenie się z próbkami, dzięki czemu nasze badania dostarczają rzetelnych danych odzwierciedlających warunki panujące w terenie. Analizy gruntów przeprowadzamy zawsze z zachowaniem najwyższej precyzji i staranności.

Badania gruntów

próbka ziemiAnaliza makroskopowa

Każdorazowo po otrzymaniu próbek gruntów dokonujemy analizy makroskopowej we własnym laboratorium celem potwierdzenia prawidłowości rozpoznania gruntu podczas wiercenia.

Analiza makroskopowa pozwala na określenie rodzaju oraz stanów gruntów. Określenie rodzaju rozpoczyna się od określenia spoistości. W wyniku prób rozmakania, rozcierania w wodzie oraz wałeczkowania, określa się rodzaj gruntu oraz stan, w jakim grunt występuje. Podczas badań makroskopowych w sposób organoleptyczny określa się ilość wody, jaka znajduję się w gruncie, a przy użyciu 20% kwasu solnego zawartość węglanów. W końcowej fazie, można określić na świeżym przełamie odcień i intensywność barw gruntu.

Wilgotność gruntupróbki w zlewkach

Aby wyznaczyć wilgotność naturalną wykorzystuje się grunt o naturalnej wilgotności. Bezpośrednio po umieszczeniu 2 prób w naczyniu o znanej masie dokonuje się ich ważenia, a następnie suszy w temperaturze 105 – 1100C do stałej masy. Po ostudzeniu ponowie waży się próbkę wraz z naczyniem i określa wilgotność naturalną. Wynik stanowi średnia arytmetyczna, co najmniej dwóch pomiarów, których różnica nie prekracza 5% wartości średniej.

Granica płynności – aparat casagrande’a

Badanie polega na określeniu wilgotności sporządzonej pasty gruntowej.

W umieszczonej w miseczce aparatu Casagrande’a wykonuje się pastę gruntową, w której wykonuje się bruzdę. Podczas badania bruzda zlewa się na długości 10 mm i wysokości 1 mm przy określonej liczbie uderzeń.

 

Oznaczenie granicy płynności metodą penetrometru stożkowego

Pastę gruntową umieszcza się w miseczce aparatu. Następnie w pastę gruntową wpada standaryzowany stożek pod własnym ciężarem w określonym czasie. Kolejno dokonuje się odczyt na jaką głębokość stożek zagłębił się w paście gruntowej. Zawartość wody (procentowa), która daje 20 mm penetrację próbki jest przyjęta za granicę płynności.


wypełnione próbówkiAnaliza areometryczna

Analiza areometryczna stosowana w gruntach spoistych. Badanie to polega na ustaleniu składu granulometrycznego próbki na podstawie sedymentacji cząstek mineralnych w zawiesinie wodnej. Oznaczanie zmian gęstości zawiesiny wykonuje się za pomocą areometru.


Analiza granulometrycznaanaliza sitowa

Badanie składu granulometrycznego gruntu polega na określeniu zawartości poszczególnych frakcji.

Podstawowe badanie dla gruntów niespoistych to analiza sitowa, która polega to na przesianiu, pobranego i wysuszonego gruntu przez sita o określonych wymiarach oczek w wyniku czego ziarna o odpowiednich średnicach pozostają na kolejnych sitach. Służy do tego wytrząsarka, na której ustawia się w kolumnę komplet suchych i czystych sit, tak aby na dole znajdowało się najmniejsze oczka, a nad nim były sita z kolejno coraz większymi dziurkami. Po zważeniu oddzielonych klas można wyliczyć skład badanej próby. Na samym dole umieszcza się płaskie naczynie do zbierania najdrobniejszych frakcji przesiewu.

 

Zawartość części organicznych (IOM)

Z przygotowanej odpowiednio próbki należy odważyć potrzebną ilość gruntu. Następnie tygielek wraz z gruntem wyprażyć w temp. 600 – 8000C przez, co najmniej 4 godz. Wynik podawany jest jako procentowa zawartość strat masy przy prażeniu.

 

Pęcznienie gruntu

Badanie pęcznienia gruntów to procentowe określenie maksymalnej wartości pęcznienia próbki gruntu pod wpływem działania wody, przy uniemożliwieniu bocznej rozszerzalności próbki. Badaną próbkę gruntu umieszcza się w aparacie Wasiliewa, która pęczniejąc działa na trzpień czujnika. 

 

aparat CBRCbr – kalifornijski wskaźnik nośności

Badanie CBR to zależność pomiędzy siłą a penetracją, która jest określana, kiedy cylindryczny trzpień o znormalizowanej powierzchni przekroju poprzecznego jest wciskany z określoną prędkością w próbce mieszanki, ograniczonej formą.

Badanie polega na odpowiednim przygotowaniu próbki, a następnie jej zagęszczeniu przy odpowiedniej wilgotności w cylindrze CBR, nasyceniu wodą i poddaniu próbie penetracji standardowym trzpieniem.

Kalifornijski wskaźnik nośności wyznacza się na podstawie zależności:

CBR = P/P* 100

gdzie:

P – siła potrzebna do wciśnięcia trzpienia w badany grunt na głębokość 2,50 mm lub 5,00 mm ze stałą prędkością 1,27 mm/min [N];

PS – siła standardowa potrzebna do wciśnięcia trzpienia w grunt standardowy na głębokość 2,50 mm lub 5,00 mm ze stałą prędkością 1,27mm/min [N].

 

Badanie nasiąkliwości i pomiar pęcznienia

Cylindry z zagęszczonym gruntem zaopatrzono w płytkę perforowaną oraz obciążniki pierścieniowe, a na cylinder nałożono trójnóg wraz z czujnikami. Przygotowane cylindry umieszczono w zbiornikach, które napełniono wodą.

Pomiary pęcznienia na czujniku dokonano przez 15, 30 min oraz po godzinie. Kolejne odczyty wykonywano po 24 h przez 4 doby. Po zdjęciu przyrządów do pomiaru pęcznienia oraz obciążenia ponownie wykonuje się test penetracji.

 

Badanie proctoraBadanie proctora

Aparat Proctora (znany także pod nazwą: ubijak Proctora) jest urządzeniem używanym do określenia wilgotności optymalnej gruntu, czyli takiej jego wilgotności, przy której możliwe jest osiągnięcie jego najwyższego zagęszczenia.

Podczas badania Proctora przygotowuje się próbki gruntu, które umieszcza się w cylindrze i ubija tłokami. Do badanej próbki dolewa się wodę w kilku cyklach, za każdym razem coraz mniej. Badanie przeprowadza się do momentu, w którym masa gruntu zacznie się zmniejszać,  dzięki czemu można ustalić, przy jakiej wilgotności próbka zagęszczała się najsilniej pod wpływem ubijania.


 

Aparat bezpośredniego ściananiaAparat bezpośredniego ścinania

Aparat AB służy do oznaczania parametrów wytrzymałościowych (spójność i kąt tarcia wewnętrznego). Badanie obrazuję wytrzymałość próbek gruntu na ścinanie w wyniku przykładania siły ścinającej ze stałą prędkością w kierunku prostopadłym do 2 przeciwległych boków próbek o przekroju kwadratowym. Zarówno wielkość przykładanej siły ścinającej oraz prędkość odkształceń, uwarunkowana jest od rodzaju gruntów.


Badania edometryczneAparatura badania endometrycznego

Badanie ściśliwości polega na wykorzystaniu zdolności gruntu do zmniejszenia objętości na skutek stopniowo przyłożonego obciążenia bez możliwości bocznej rozszerzalności. Badana próbka NNS umieszczana jest w edometrze w metalowym pierścieniu, odkształca się tylko w kierunku działającej siły. Miarą ściśliwości jest edometryczny moduł ściśliwości – współczynnik proporcjonalności miedzy naprężeniem i odkształceniem.


Dlaczego warto inwestować w laboratoryjne badania gruntów?naczynia laboratoryjne

Laboratoryjne badania gruntów to istotne narzędzia w dziedzinie gruntoznawstwa, mające znaczący wpływ na sektor inżynierii i budownictwa. Zrozumienie właściwości mechanicznych, fizycznych oraz fizykochemicznych badanych gruntów pozwala na optymalne wykorzystanie terenu i efektywną realizację projektów budowlanych.

Wiedza na temat stanu gruntów przed przystąpieniem do wykonywania zaplanowanych prac pozwala na właściwe dostosowanie technologii i materiałów, co jest kluczowe dla trwałości i bezpieczeństwa konstrukcji. Ponadto analiza gruntu umożliwia przewidywanie zachowań podłoża w przypadku zmian warunków geologicznych wynikających z realizacji projektu.

Inwestycja w laboratoryjne badanie gruntu to sposób na uniknięcie błędów konstrukcyjnych oraz potencjalnie kosztownych konsekwencji związanych z nieprawidłowym przygotowaniem terenu. Dzięki temu można również oszczędzić czas i zasoby oraz zminimalizować ryzyko wystąpienia problemów w przyszłości.

 

Normy dla laboratoryjnego badania gruntów

Laboratoryjne badania gruntów wykonywane są zgodnie z normami obowiązującymi na terenie krajów, jak również normami europejskimi oraz międzynarodowymi. Do głównych norm, na podstawie których realizowane są badania, należą:

  • PN-EN ISO 14688-1:2018-05 – Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów: oznaczanie i opis,
  • PN-EN ISO 14688-2:2018-05 – Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów: Zasady klasyfikowania,
  • Eurokod 7, która jest europejską normą określającą zakres oddziaływania geotechnicznego na fundamenty i budowle.

Poza polskimi i europejskimi normami badania laboratoryjne gruntów mogą zostać wykonane zgodnie z normami BS, ASTM, DIN lub zgodnie z kryteriami określonymi przez klienta.


Konsolidometr typu CRS Konsolidometr typu CRS

Ideą badań konsolidacji to określenie zmian objętości próbki w funkcji czasu, a sam proces może być wywołany obciążeniem zewnętrznym lub zmianami naprężeń pierwotnych. Badanie konsolidometrem CRS to jeden z nowoczesnych badań konsolidacji, który umożliwia badanie konsolidacji ze stałą prędkością odkształcenia (CRS – constant rate of strain). Badanie jest możliwe do realizacji w edometrach, które umożliwiają obciążenie rosnące w sposób ciągły (CL – continuous loading) w specjalistycznej komorze konsolidacyjnej.
Konsolidometr typu CRS może zadawać ciśnienie wsteczne i mierzyć ciśnienia porowe w zakresie do 1 MPa (wersja niskociśnieniowa) lub 20 MPa (wersja wysokociśnieniowa). Współpracując z kontrolerami i oprogramowaniem GDS system może sam wykonywać całe badanie od początku do końca. Rozkład obciążeń określa użytkownik, zadając stałą szybkość odkształcania. W typowym badaniu edometrycznym naprężenie zadawane jest w sposób skokowy. Natomiast w konsolidometrze próbka obciążana jest stopniowo, a jej odkształcenie osiowe zwiększa się ze stałą szybkością. Ciśnienie wsteczne (wody porowej) zadawane jest w sposób kontrolowany, a odpływ wody następuje przez podstawę aparatu. Zaleta tej metody polega na tym, że znacznie skrócony zostaje czas wykonania całego badania konsolidometrycznego.

 

Aparat trójosiowyBadania trójosiowe

Badania gruntu w aparacie trójosiowym służy do oznaczenia wytrzymałości na ściskanie. Badania trójosiowe gruntów dzieli się na trzy rodzaje:

  • UU (unconsolidated undrained),
  • CU (consolidated undrained),
  • CD (consolidated drained).

Trójosiowe badanie UU (bez konsolidacji i bez drenażu), polega na ściskaniu cylindrycznej próbki o smukłości 1,85-2,25. Przy określonym ciśnieniu w komorze trójosiowej, bez wcześniejszej konsolidacji. Parametr, który uzyskujemy z tego badania to wytrzymałość na ścinanie bez odpływu.
Trójosiowe badania CU (z konsolidacją bez drenażu) oraz CD (z konsolidacją i drenażem) obejmują trzy etapy:

  • nasączanie (prowadzone stopniowo przy stałym naprężeniu efektywnym aż do momentu osiągnięcia właściwej wartości parametru Skemptona)
  • konsolidacja (wykonana dla poszczególnych próbek tak, aby jak najlepiej odwzorować warunki rzeczywiste)
  • ściskanie ( doprowadzenie do zniszczenia próbki poprzez ściskanie jej z prędkością wyznaczoną na podstawie konsolidacji. Badania trójosiowe CU i CD różnią się tym, że podczas ściskania w badaniu CD umożliwiamy wodzie wypływ z próbki, natomiast w badaniu CU taki wypływ jest niemożliwy.

Parametry, które otrzymujemy z tych badań — są parametrami efektywnymi, czyli otrzymujemy spójność efektywna i efektywny kąt tarcia wewnętrznego. 
Badania wykonywane są zgodnie z  PN-88 B-04481, PN-EN ISO 17892-8, PN-EN ISO 17892-9

Ponadto zespół BGiS oferuje szereg innych specjalistycznych badań.
Jeżeli są Państwo zainteresowani prosimy o kontakt osobisty. ---> KLIK